تست cbc یا شمارش افتراقی گلبول های خون چیست
آزمایش cbc یا complete blood count چیست
آزمایش CBC یا شمارش کامل سلول های خونی گروهی از آزمایشات خون شناسی است که کلیه پارامترهای سلول های خونی از قبیل تعداد، ظاهر، اندازه و .. را ارزیابی میکند. این سلولها عبارتند از: گلبولهای قرمز (RBC)، گلبولهای سفید (WBC) و پلاکتها (PLT).
آزمایش CBC می تواند سلامت شما را ارزیابی کرده و انواع بیماری ها و شرایطی مانند عفونت، کم خونی و سرطان خون را تشخیص دهد. سلولهای خونی اساساً در مغز استخوان تولید و بالغ میشوند و در شرایط عادی در صورت لزوم به جریان خون آزاد می شوند. پس می توان از طریق انجام تست CBC به وضعیت سلامت مغز استخوان هم پی برد.
آزمایش CBC چیست
آزمایش CBC مخفف Complete Blood Count یکی از مهمترین آزمایشهای خون است که به منظور بررسی و تعیین مقادیر مختلف سلولهای خونی و عوامل دیگر در خون انجام میشود. این آزمایش شامل شمارش تعداد سلولهای خونی مختلف شامل سلولهای قرمز، سفید، پلاکتها، اندازه و شکل آنها، نسبت سلولهای مختلف به یکدیگر و میزان هموگلوبین و هماتوکریت در خون میباشد. این آزمایش به عنوان یک ابزار پایه جهت تشخیص بیماریهای خونی، اعصابی، قلبی، کلیوی و سایر بیماریها استفاده میشود.
علت درخواست انجام آزمایش cbc
پزشک معمولاً آزمایش CBC را برای ارزیابی سلامتی عمومی بیماران درخواست میدهد، بهطوریکه تست CBC میتواند نشان دهنده وجود بیماریهای خونی، عفونی، التهابی، کمخونی، سرطان و سایر مشکلات سلامتی باشد. همچنین، آزمایش CBC برای پایش و درمان بیماریهای خونی و انجام برخی روشهای درمانی مانند شیمیدرمانی و رادیوتراپی نیز استفاده میشود.
سلول هایی که توسط آزمایش CBC ارزیابی می شوند:
گلبول های قرمز خون یا RBC
گلبولهای قرمز خون که در مغز استخوان تولید می شوند پس از بالغ شدن وارد جریان خون میشوند. این گلبول ها حاوی نوعی پروتئین به همراه آهن بنام هموگلوبین هستند، که عمل اکسیژن رسانی را در بدن انجام می دهند. میانگین طول عمر یک گلبول قرمز 120 روز است. بنابراین مغز استخوان باید به طور مداوم گلبول قرمز جدید تولید کند تا بتوان این میزان را همیشه حفظ کند.
گلبول قرمز به طور معمول از اندازه و شکل یکنواختی برخوردار هستند، اما در شرایط مختلفی مانند کمبود ویتامین B12، فولات و آهن میتواند بر شکل ظاهری آنها تأثیر بگذارد. نمونه ای از یک بیماری شایع که بر گلبولهای قرمز تأثیر میگذارد، کم خونی است که میتواند علت آن ناشی از تعداد گلبولهای قرمز خون و یا کمبود هموگلوبین باشد.
گلبول های سفید خون WBC
گلبولهای سفید خون که لکوسیت نیز نامیده میشوند سلولهایی هستند که در خون نقش سیستم دفاع (ایمنی) طبیعی بدن را برعهده دارند. این سلول ها به محافظت در برابر عفونت کمک میکنند و همچنین در التهاب و واکنشهای آلرژیک نقش دارند. پنج نوع گلبول سفید خون وجود دارد و هر کدام عملکرد متفاوتی دارند.
این پنج نوع شامل : نوتروفیل ها، لنفوسیت ها، بازوفیل ها، ائوزینوفیل ها و مونوسیت ها هستند.
گلبولهای سفید به تعدادِ نسبتاً پایدار در خون وجود دارند. با این حال، ممکن است بسته به آنچه در بدن اتفاق میافتد، این اعداد به طور موقت بیشتر یا کمتر شوند.
به عنوان مثال، یک عفونت میتواند مغز استخوان شما را تحریک کرده و تعداد بیشتری نوتروفیل را برای مقابله با عفونت باکتریایی تولید کند و یا با آلرژی، ممکن است تعداد ائوزینوفیل ها افزایش یابند. با افزایش عفونت ویروسی ممکن است تعداد بیشتری از لنفوسیت ها تولید شود. در برخی بیماریها مانند سرطان خون، سلولهای سفید غیرطبیعی (نابالغ یا بالغ) ممکن است به سرعت تکثیر شوند.
پلاکت Platelet
پلاکتها که به آنها ترومبوسیت نیز گفته میشود، در واقع قطعات ریز سلولی هستند.که در خون گردش دارند و برای لخته شدن طبیعی خون ضروری هستند. هنگامی که آسیب دیدگی.به وجود آمده و خونریزی شروع میشود، پلاکتها با چسبیدن به محل آسیب و جمع شدن در کنار هم باعث میشوند.تا یک سطح موقتی ایجاد شود. همچنین سیگنالهای شیمیایی آزاد میکنند.که باعث جمع شدن پلاکتهای اضافی شده و در نهایت به بخشی از لخته خون پایدار در محل آسیب تبدیل میشود.که تا زمان بهبودی آسیب، در جای خود باقی است.
اگر بیماری مزمنی دارید که باعث کاهش پلاکت (ترومبوسیتوپنی) یا اختلال در عملکرد پلاکت میشود، ممکن است در معرض خطر خونریزی بیش از حد و کبودی باشید. همانطور که اشاره شد با انجام آزمایش CBC می توان اطلاعات زیادی را نسبت به انواع بیماری ها بدست آورد.در نتیجه این تست جزو آزمایشات مادر بحساب می آید و هر پزشکی برای تشخیص انواع بیماری ها به نتایج تست CBC نیازمند است.
چه مواردی در آزمایش CBC بررسی میشود؟
آزمایش گلبول قرمز (RBC)
- تعداد گلبول های قرمز
- میزان هموگلوبین خون(HB)
- غلظت خون(hct)
- میانگین حجم گلبول های قرمز (MCV)
- میزان هموگلوبین متوسط (MCH)
- میانگین غلظت هموگلوبین در داخل سلول های خونی (MCHC)
- قطر سلولهای قرمز (RDW)
- تعداد رتیکولوسیت ها ( گلبول های قرمز نابالغ یا جوان )
آزمایش گلبول سفید (WBC)
- تعداد گلبول های قرمز
- تغییرات گلبول های سفید
- تغییرات WBC تعداد پنج نوع گلبول سفید موجود (نوتروفیل ها ، لنفوسیت ها ، مونوسیت ها ، ائوزینوفیل ها و بازوفیل ها)
آزمایش پلاکت (PLT)
- تعداد پلاکتها
- متوسط حجم پلاکت (MPV)
- قطر توزیع پلاکت (PDW)
در صورتی که تمایل دارید در منزل یا محل کار خود آزمایش CBC و یا سایر آزمایشات را انجام دهید.می توانید از طریق بخش حساب کاربری خود درخواستتان را به صورت آنلاین ثبت کنید و منتظر هماهنگی آزمایشگاه جهت نمونه گیری در محل دلخواه خود باشید.همچنین برای نصب اپلیکیشن اینجا کلیک کنید.
سایر مطالب مرتبط
کلسترول بد (LDL) – کلسترول خوب (HDL) – آزمایش کلسترول – انواع کم خونی و درمان آن – آزمایش کرونا – پیشگیری و درمان کرونا – بیماری لوپوس چیست – آسان آزمایش
آزمایشگاه،آزمایش در منزل