آزمایش Ferritin | فرتین یا ذخایر آهن

آزمایش Ferritin یک تست بیوشیمی است که برای که بیشتر برای بررسی ذخایر آهن بدن کاربرد دارد. در ادامه همراه ما باشید تا با آزمایش فریتین بیشتر آشنا شوید:

Ferritin در آزمایش خون چیست؟

فریتین یک پروتئین محلول در سرم است که در بافت‌های مختلف بدن وجود دارد. پروتئین ferritin معمولاً در کبد، طحال و استخوان ساخته می‌شود. سطح فریتین در آزمایش خون نشان‌دهنده میزان ذخیره آهن در بدن است. سطح فریتین می تواند در بیماری‌هایی مانند بیماری کبدی، التهاب و کمبود آهن افزایش یا کاهش می‌یابد. همچنین افزایش سطح فریتین در بدن ممکن است در بیماری‌هایی مانند بیماری ویلسون و بیماری تالاسمی رخ دهد. هدف از بررسی فاکتور Ferritinدر آزمایش خون کمک به پزشک برای پی بردن به میزان ذخیره آهن بدن است.

با بررسی Ferritin در آزمایش خون می توان میزان ذخایر آهن بدن را بررسی کرده از آنمی فقر آهن یا کم خونی فقر آهن جلوگیری کرد. هنگامی که با علائمی مانند خستگی مفرط ، ضعف بدنی و تپش قلب مواجه می شوید، یکی از پارامترهایی که کمبود آن می تواند علت علائم های فوق باشد، کاهش ذخایر آهن بدن یا فریتین است. کبد ، قلب و پانکراس اندام هایی می باشند که آهن اضافی در آنها تجمع می کنند. وجود مقدار زیادی آهن در بدن می تواند سبب بیماری هموکروماتوز شود. پس میزان بالای فریتین نیز می تواند برای بدن مضر باشد.

ارتباط فریتین و بیماری های عفونی مثل کرونا

همانطور که اشاره شد، فریتین یک پروتئین ذخیره‌کننده آهن است که در بدن برای نگهداری و تنظیم سطح آهن استفاده می‌شود. سطح فریتین در آزمایش خون نشان دهنده مقدار فریتین موجود در بدن است. این پروتئین به عنوان نشانگری برای بیماری‌هایی مانند کم‌خونی، بیماری‌های آهن‌کم‌خونی، بیماری‌های کبدی و بیماری‌های التهابی مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این، سطح فریتین در بیماران مبتلا به کووید-19 نیز معمولا افزایش می‌یابد. در واقع، فریتین بالا می‌تواند نشان دهنده وضعیت التهابی در بدن و یا ممکن است در تشخیص کووید-19 نیز مفید باشد.

شرایط آزمایش ferritin

آزمایش ferritin به منظور اندازه‌گیری سطح فریتین، یک پروتئین ذخیره‌کننده آهن در بدن، انجام می‌شود. آزمایش ferritin معمولا برای بررسی علل کمبود آهن در بدن و یا افزایش آهن در بدن کاربرد دارد. افزایش سطح فریتین در بیماری های التهابی و خودایمنی رخ می دهد.

برای انجام آزمایش ferritin نیازی به ناشتا بودن نیست و می توانید با آسان آزمایش این آزمایش را در منزل یا محل کار انجام دهید. البته بهتر است برای انجام آزمایش ferritin ناشتا باشید. لازم است یک روز قبل از آزمایش از مصرف داروهایی که در آن ها آهن وجود دارد خودداری کنید. نتیجه آزمایش Ferritin با واحد نانوگرم در هر میلی‌لیتر محاسبه می‌شود و میزان رنج نرمال آن به جنسیت و سن وابسته است. در فهرست زیر مقادیر نرمال فریتین در خون است:

• زنان بالغ: ۱۰-۱۵۰ ng/dl
• مردان بالغ: ۲۰-۳۰۰ ng/dl
• کودکان از ۶ ماه تا ۱۶ سال : ۱۱-۱۷۰ ng/dl
• کودکان بین ۲ تا ۵ ماه: ۵۵-۲۵۰ ng/dl
• نوزادان: ۱۵۰ -۵۱۰ ng/dl

اگر مقدار فریتین خون کم تر از حد نرمال باشد یعنی ذخیره آهن خون کم است و کمبود فریتین می تواند سبب کم خونی فقر آهن شود. در مقابل اگر مقدار فریتین بیش از حد نرمال باشد ممکن است فرد به بیماری کبدی، پرکاری تیروئید یا هر گونه عارضه التهابی دیگر مبتلا است. بالا بودن میزان فریتین در خون می تواند در سرطان ها نیز مشاهده شود. پس انجام آزمایش ferritin در تشخیص انواع بیماری ها می تواند کاربرد داشته باشد.

علت بالا بودن Ferritin در آزمایش خون چیست؟

میزان بالای ferritin در آزمایش خون ممکن است نشان‌دهنده بیماری یا اختلالی در بدن باشد. برخی از این بیماری‌ها و اختلالات عبارتند از:

• بیماری هموکروماتوز: این بیماری ارثی است و باعث انباشت زیاد آهن در بدن می شود.
• بیماری آنمیا همولیتیک: این بیماری باعث ایجاد انواعی از آنمیا (کاهش سطح هموگلوبین در خون) می‌شود که ممکن است با انباشت آهن در بدن همراه باشد.
• بیماری هپاتیت: این بیماری مزمن کبد باعث آسیب به بافت کبد می‌شود و ممکن است با افزایش سطح ferritin در خون همراه باشد.
• بیماری‌های التهابی: برخی بیماری‌های التهابی مانند بیماری التهابی روده (IBD)، آرتریت روماتوئید، بیماری لوپوس و آسم ممکن است با افزایش سطح ferritin در خون همراه باشند.
• بیماری‌های خونی: برخی از بیماری‌های خونی مانند تالاسمی، سیدروزیس، همولیز و لنفوما ممکن است با افزایش سطح ferritin در خون همراه باشند.
• همچنین، برخی از شرایط مانند خونریزی شدید، تورم و التهابات ممکن است باعث افزایش سطح ferritin در خون شوند.
• در مواردی هم ممکن است سطح ferritin در خون به دلیل مصرف داروهایی مانند ویتامین C، آنالژین‌ ها و داروهای ضد تشنج افزایش یابد.

فریتین یکی از پروتئین های فاز حاد به حساب می آید و با بروز بیماری های التهابی مقدار آن به سرعت بالا می رود و به همین دلیل مقدار این فاکتور التهابی در بیماران کبدی و یا مبتلا به سرطان به شدت بالا است.

آزمایشات مرتبط با میزان فریتین

پزشک ممکن است به همراه فریتین آزمایشات زیر را نیز درخواست کند که بهمراه آزمایش Ferrirtin می تواند علت اختلالات فریتین را تعیین کند:

• آزمایش آهن خون
• آزمایش TIBC
• آزمایش زینک
• آزمایش ویتامین B12

علائم بالا بودن Ferritin در بدن چیست؟

بالا بودن سطح ferritin در بدن ممکن است علائم متفاوتی داشته باشد که بسته به علت افزایش می‌تواند متفاوت باشد. در بعضی موارد، بالا بودن سطح ferritin در بدن هیچ علائمی ندارد و در برخی موارد دیگر ممکن است شامل علائم زیر باشد:

• خستگی و ضعف
• بی خوابی
• سردرد
• درد عضلانی و مفصلی
• صدمه‌های عضلانی و نوارهای بافتی
• بی‌اشتهایی
• سردرد و سرگیجه
• بی قراری و اضطراب
• افسردگی
• احساس گرما
• تورم و درد در مفاصل
• کاهش وزن

لازم به ذکر است که برخی از این علائم ممکن است به دلیل عوامل دیگری بجز بالا بودن سطح ferritin در بدن نیز ایجاد شوند. بنابراین، برای تشخیص صحیح، توصیه می‌شود با پزشک خود مشاوره کنید.

علت پایین بودن Ferritin در آزمایش خون چیست؟

پایین بودن سطح ferritin در آزمایش خون ممکن است نشان دهنده کمبود آهن در بدن باشد که می‌تواند به علت افتراقی خون (به‌خصوص در زنان پس از یائسگی و مردان بالای 50 سال)، عدم جذب آهن از غذا، عفونت‌های مزمن، بارداری و شرایطی مانند تصفیه خون (همودیالیز) یا برخی داروها اتفاق بیافتد. همچنین پایین بودن سطح ferritin می‌تواند نشان‌دهنده بیماری‌هایی مانند کم خونی، کمبود روی، بیماری هموکروماتوز و بیماری کلیوی باشد.

برخی از دلایل کاهش فریتین:

• پایین بودن سطح ferritin در خون می‌تواند به مشکلات مختلفی اشاره کند که عبارتند از:
• کمبود آهن: کمبود آهن معمولاً باعث پایین بودن سطح ferritin در خون می‌شود، زیرا ferritin مسئول نگه داری ذخیره‌های آهن در بدن است. به عنوان مثال، در بیماری کم‌خونی که به علت کمبود آهن است، معمولاً سطح ferritin نیز کاهش می‌یابد.
• بیماری‌های التهابی: در بعضی از بیماری‌های التهابی مانند بیماری کرون، سرطان و آرتریت روماتوئید، سطح ferritin به شدت افزایش می‌یابد. این افزایش ممکن است به دلیل استفاده از ferritin برای جذب آهن و تحریک سیستم ایمنی برای مبارزه با عفونت یا التهاب باشد.
• بیماری هموچروز: هموکروماتوز یا بیماری هموچروز یک بیماری ژنتیکی است که باعث انباشت زیاد آهن در بدن می‌شود. در این بیماری، سطح ferritin در خون بسیار بالا است.
• کم‌کاری تیروئید: برخی مطالعات نشان داده‌اند که کم‌کاری تیروئید ممکن است باعث کاهش سطح ferritin در خون شود.
• بیماری‌های کبدی: بعضی از بیماری‌های کبدی مانند سیروز و هپاتیت C می‌توانند باعث کاهش سطح ferritin در خون شوند.

علائم پایین بودن Ferritin خون چیست؟

• خستگی مفرط و ضعف
• سرگیجه
• گیجی و عدم تمرکز
• سردرد
• شنیدن صدای زنگ در گوش
• اختلال تنفسی
• درد پا
• زودرنجی و کج خلقی

اگر تمایل با انجام آزمایش Ferritin در منزل یا محل کار دارید می توانید از طریق آسان آزمایش اقدام کنید. کافیست برای ثبت درخواست وارد حساب کاربری شوید و از بخش آزمایش بدون نسخه پزشک آزمایش ferritin را در محل درخواست کنید و یا از طریق تماس با 02191304567 درخواست را به صورت تلفنی ثبت کنید.